Câu chuyện thành công của Zhang Yiming, người sáng lập Tiktok

Zhang Yiming (Trương Nhất Minh) là nhà sáng lập của Beijing ByteDance Technology Co., một trong những tập đoàn công nghệ lớn nhất Trung Quốc và đang nhanh chóng làm lu mờ các nền tảng nội dung trực tuyến khác.

Các ứng dụng trong danh mục đầu tư của ByteDance bao gồm Tiktok, một ứng dụng mạng xã hội dạng video đang rất nổi tiếng với Gen-Z được tạo ra vào năm 2012, và Toutiao, một nền tảng nội dung phổ biến ở Trung Quốc. ByteDance được định giá 75 tỉ USD, thu hút khoảng 1 tỷ người dùng toàn cầu hàng tháng, và được coi là một trong những startup giá trị nhất thế giới.

TRỞ THÀNH DOANH NHÂN TỪ NHỮNG TRẢI NGHIỆM VÀ SAI LẦM

Sinh năm 1983, Zhang vốn thuộc thế hệ Millennial, thế hệ đã trải nghiệm Cải cách Kinh tế Trung Quốc rõ ràng nhất. Tỉnh Phúc Kiến, quê hương của anh trên bờ biển phía Đông Nam, là một trong những khu vực sớm nhất ở Trung Quốc mở cửa với thế giới.

Giống như nhiều đồng nghiệp phương Tây của mình, Zhang bắt đầu một cách khiêm tốn và kiên trì trải qua những thử nghiệm và sai lầm. Anh tốt nghiệp Đại học Nankai năm 2005, nơi anh bắt đầu học vi điện tử trước khi chuyển sang chuyên ngành kỹ thuật phần mềm.

Sau khi tốt nghiệp, Zhang có được một công việc tại một công ty khởi nghiệp và công việc đó đã giúp anh có được những kỹ năng quý giá để xây dựng nền tảng của công ty sau này. Zhang chia sẻ: “Tôi đã gia nhập một công ty tên là Kuxun và cũng là một trong những nhân viên đầu tiên. Lúc đầu tôi chỉ là một kỹ sư bình thường, nhưng đến năm thứ hai, tôi phụ trách khoảng 40 đến 50 người chịu trách nhiệm về công nghệ back-end và các nhiệm vụ khác liên quan đến sản phẩm”.

Sự phát triển thần tốc này và khả năng thành thạo các kỹ năng bẩm sinh của anh đã giúp biến doanh nhân trẻ thành một trong những nhà lãnh đạo đang lên của thập kỷ.

Vào thời điểm đó, là một kỹ sư, thái độ tận tâm và nhiệt tình giải quyết vấn đề của Zhang đã trở nên hữu ích trong các dự án kinh doanh của anh. Zhang cho rằng công việc đã dạy cho anh những kỹ năng bán hàng rất giá trị mà sau này anh đã sử dụng để phát triển công ty của mình, ByteDance. “Tôi nhớ rằng vào cuối năm 2007, tôi đã đến gặp khách hàng với Giám đốc bán hàng,” Zhang chia sẻ “Trải nghiệm đó đã cho tôi biết thế nào là bán hàng hiệu quả. Khi tôi thành lập Toutiao và tuyển dụng nhân viên, những bài học này đã giúp tôi rất nhiều ”.

Năm 2009, Zhang bắt đầu công việc kinh doanh đầu tiên của mình: một trang web tìm kiếm bất động sản có tên là 99fang.com. Ba năm sau, anh bỏ công việc kinh doanh, nhưng khởi đầu đó đã khơi dậy tinh thần kinh doanh cho Zhang. Năm 2012, anh thành lập ByteDance, một doanh nghiệp có trụ sở tại Bắc Kinh chuyên cung cấp dịch vụ tổng hợp tin tức.

Năm 2012, Zhang cảm thấy rằng người dùng điện thoại Trung Quốc đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm thông tin liên quan trong các ứng dụng di động trong khi gã khổng lồ Baidu cũng thêm quảng cáo vào kết quả tìm kiếm. Zhang có tầm nhìn muốn thúc đẩy nội dung liên quan tới người dùng bằng cách tạo ra các đề xuất bằng trí tuệ nhân tạo, và điều đó dẫn đến sự ra đời của ByteDance.

Công ty khởi đầu từ một căn hộ bốn phòng ngủ ở Bắc Kinh, nơi nhóm sống và làm việc những ngày mới thành lập, nhưng Zhang nói rằng điều kiện ở đó khá tốt cho một công ty khởi nghiệp, và dân cư xung quanh cũng rất dễ thương.

NÂNG CAO NĂNG LỰC KHI VƯƠN RA TOÀN CẦU 

Vị doanh nhân này nhớ lại một câu khẩu hiệu mà anh từng thấy tại một công trường xây dựng có nội dung “Không gian nhỏ, giấc mơ lớn”. “Căn phòng lớn nhất là 10 mét vuông,” anh kể “Ý tưởng của chúng tôi rất to lớn, chúng tôi có thể bàn luận về toàn cầu hóa trong khi đang trong khi đang ngồi trong một căn hộ bé nhỏ. "

Tầm nhìn của anh đối với công ty không chỉ dừng lại ở Trung Quốc như hầu hết các doanh nghiệp khác mà đã lên kế hoạch mở rộng phạm vi công ty. Tuy nhiên, tầm nhìn này đã không được hầu hết các nhà đầu tư mạo hiểm đồng tình, vì vậy, bất chấp nhiều nỗ lực, anh đã không đảm bảo được nguồn vốn, cho đến khi Tập đoàn Quốc tế Susquehanna đầu tư vào công ty khởi nghiệp non trẻ này khi nhận thấy tiềm năng của dự án.

Vào tháng 8 năm 2012, ByteDance ra mắt ứng dụng tin tức Toutiao và thu hút hơn 13 triệu lượt người dùng hàng ngày trong vòng hai năm. Zhang muốn tạo ra một nền tảng tin tức được hỗ trợ bởi trí thông minh nhân tạo, khác với công cụ tìm kiếm Baidu của Trung Quốc “Chúng tôi tư vấn thông tin không phải bằng các câu hỏi, mà là bằng các đề xuất tin tức”.

Zhang nói: “Điều quan trọng nhất đó là chúng tôi không phải là một công ty chuyên về truyền thông tin tức mà giống một doanh nghiệp tìm kiếm hoặc một nền tảng truyền thông mạng xã hội hơn, tức là chúng tôi đang làm công việc sáng tạo, và cũng không bắt chước một công ty Hoa Kỳ nào, cả về sản phẩm và công nghệ ”.

Phong cách quản lý của Zhang lấy hình mẫu từ các công ty công nghệ của Hoa Kỳ như Microsoft và Google, bao gồm các cuộc họp hai tháng một lần và không khuyến khích nhân viên gọi anh là 'sếp' hay 'Giám đốc điều hành' như tiêu chuẩn của Trung Quốc.

Vào tháng 9 năm 2015, ByteDance ra mắt ứng dụng chia sẻ video TikTok (hay Douyin ở Trung Quốc) với một lượng người dùng nhỏ. Sản phẩm này đã gây tiếng vang ngay lập tức với thế hệ Gen Z và thế hệ Millennials và trở nên phổ biến trên toàn thế giới trong những năm tiếp theo. ByteDance đã mua Musical.ly, một dịch vụ truyền thông mạng xã hội của Trung Quốc một năm sau đó với giá 800 triệu USD và tích hợp nó vào TikTok.

Theo Pitchbook, công ty hiện có trị giá 75 tỷ USD và đã trở thành công ty tư nhân có giá trị nhất trên toàn cầu. Công ty cũng sở hữu một số ứng dụng mạng xã hội tại Trung Quốc, đồng thời TikTok trở thành ứng dụng không phải trò chơi trên iOS số 1 ở Hoa Kỳ; Business Insider đưa tin vào tháng 9 năm 2021. Ứng dụng này cũng là một trong những mạng xã hội phổ biến nhất của thanh thiếu niên Mỹ và đã có hơn 1 tỷ lượt tải xuống.

Nói về những trải nghiệm liên quan đến Tiktok, anh chia sẻ: “Trong một thời gian dài tôi đã chỉ xem video TikTok mà không tự làm video nào vì đây là sản phẩm chủ yếu dành cho giới trẻ. Nhưng sau đó, chúng tôi bắt tất cả các thành viên trong nhóm quản lý phải tạo video TikTok của riêng họ và phải có được một số lượng 'thích' nhất định, nếu không thì họ phải tập chống đẩy. Đó là một bước tiến lớn đối với tôi ”.

Quyết định này cũng giúp anh hiểu cách hoàn thiện ứng dụng dựa trên trải nghiệm của bản thân và của các nhân viên với TikTok. Các nhân viên nhận xét rằng phong cách lãnh đạo của Zhang là 'nói nhẹ nhàng nhưng lôi cuốn, hợp lý nhưng đam mê, trẻ trung nhưng khôn ngoan.'

Khi được hỏi về tương lai của Tiktok, nhà sáng lập này kỳ vọng, ứng dụng sẽ tiếp tục phát triển ở nước ngoài và hy vọng một ngày nào đó ByteDance sẽ trở nên ‘không biên giới’ như Google. “Chúng tôi phải làm việc chăm chỉ hơn, và cũng phải cầu toàn hơn. Giống như việc có sự phân chia lao động toàn cầu trong thời đại công nghiệp hóa, trong thời đại thông tin ngày nay cũng có sự phân chia lao động như vậy. Các doanh nhân Trung Quốc cũng phải nâng cao năng lực của chính họ khi vươn ra toàn cầu ”.